DM – Degeneratieve Myelopathie

Wat is het?
Degeneratieve Myelopathie is een progressieve neurologische aandoening van het ruggenmerg vergelijkbaar met ALS of MS (dat is nog niet zeker) bij mensen. De eerste verschijnselen van de ziekte uiten zich meestal tussen de leeftijd van 5 en 14 jaar. Vanaf de eerste tekenen tot het einde is het ziekteverloop meestal tussen de 6 en 18 maanden.

Symptomen
Het begint met coördinatieverlies in de achterste ledematen. De hond gaat waggelen, struikelen of slepen met de achterpoten. Incontinentie komt ook veel voor. Uiteindelijk wordt de hersenschors aangetast, waardoor ook vitale functies kunnen uitvallen. De hond heeft echter geen pijn, alleen verlies van functie.

Oorzaak
De isolatie om de zenuwbundels in het ruggenmerg wordt aangetast, de zenuwen sterven af, de aansturing van de spieren wordt steeds minder. Dit wordt veroorzaakt door een mutatie in een gen en het al dan niet aanwezig zijn van een bepaald allel. Bij de Duitse herder het allel 1101*J.

Diagnose
De diagnose gebeurd door middel van een DNA-test na eliminatie van andere oorzaken met dezelfde uiterlijke kentekenen, zoals hernia, spondylose, tumor, cyste, infecties of hartaanval. Helaas is de DNA-test niet 100% sluitend: enkele honden, getest als zijnde “vrij” of “drager”, bleken na een autopsie lijder aan DM te zijn geweest.

Mogelijke behandeling
Een bestaat geen behandeling welke DM tot staan brengt. Echter, soms is het mogelijk de ziekte te vertragen. Training bevordert de spieropbouw van de nog bruikbare spieren, waardoor de hond langer mobiel blijft. Aanbevolen is training of fysiotherapie, bijvoorbeeld wandelen (niet slenteren) en zwemmen. Waarschuwing: vermijdt stress, het kan het verloop van deze ziekte versnellen.

Erfelijkheid
DM vererft op een autosomale, recessieve, manier. Dit betekent, dat een dier vrij kan zijn (homozygoot normaal), lijder (homozygoot afwijkend) of drager (heterozygoot). Lijders zullen, als zij niet voor die tijd aan aan andere ziekte bezwijken, op den duur DM te ontwikkelen, ook op hoge leeftijd. Dragers kunnen de mutatie verspreiden in de populatie zonder dat ze zelf de symptomen hebben. Hierdoor is met name het aantonen van dragers van groot belang om verspreiding te voorkomen.

Gelukkig zijn steeds meer fokkers ervan overtuigd dat DM moet worden voorkomen!

Er is een DNA-test beschikbaar. Indien u als eigenaar van een hond met stamboom uw hond wilt laten testen op dwerggroei en/of DM willen wij een gedeelte van deze testen vergoeden Vraag naar de voorwaarden bij het secretariaat.

Er dient zorgvuldig geselecteerd te worden, met betrekking tot het fokbeleid. Welke combinaties dienen te worden uitgesloten en welke combinaties kunnen wel.

Wij wijzen het fokken van dragers x dragers absoluut af.

Homepagina

Wie zijn wij?

Wij zijn al decennia lang liefhebbers van het ras. Een van ons is vanaf de oprichting in 2012 betrokken geweest bij de Stichting en heeft bovendien haar reu als één van de eerste en niet-fokker in Nederland op degeneratieve myelopathie en hypofysaire dwerggroei laten testen.

Als liefhebbers van het ras zullen wij altijd de visie waarvoor de Stichting ooit door Margaret de Leeuw is opgericht, uitdragen : het streven naar zo gezond mogelijke Duitse Herders door middel van het, waar mogelijk, uitbannen van erfelijke en/of aangeboren ziektes.

Stickeractie

Wij hebben een stickeractie om de kosten voor het ondersteunen van medische testen te kunnen realiseren.
Indien u als eigenaar van een Duitse Herder met stamboom, uw hond laat testen op DM en Dwerggroei willen wij een gedeelte van deze kosten vergoeden.
De Combi-breed test moet door een dierenarts worden gedaan en de testuitslag moet bij ons worden gedocumenteerd. Deze regeling loopt zolang er door de stickeraktie voldoende geld binnen komt. Op grond van de privacywetgeving worden persoonsgegevens (naam, adres, e-mail, tel.nr.) van de fokker en eigenaar niet in de database vermeld.
Meer info bij het secretariaat.

Database

Verder heeft de Stichting opnieuw een database ontwikkeld. Deze database zal ten alle tijden in eigendom blijven van de Stichting en niet meer in handen zijn van een privépersoon.

Om de database zo optimaal mogelijk te laten functioneren, hebben proefversies hiervan afgelopen jaar gedurende korte periodes meerdere malen tijdelijk online gestaan.  Deze proefversies waren uitsluitend bedoeld voor het beoordelen van de vormgeving. Het laatste wat wij verwachtten, was dat deze proefversies direct opgemerkt zouden worden. Dit gebeurde ongelukkigerwijs wel. Van één van deze proefversies zijn door derden printscreens gemaakt die verspreid zijn onder meerdere fokkers. Wij, als bestuur, betreuren deze gang van zaken natuurlijk ten zeerste en willen met klem benadrukken dat het nooit de bedoeling is geweest om bewust niet-correcte informatie te verspreiden.

Inschrijving en wijzigen van gegevens in de Database

In de nieuwe database zal om privacy-redenen alleen medische informatie zichtbaar zijn van honden, overeenkomstig de voorwaarden voor inschrijving. Toegang tot gegevens over naam, adres en woonplaats kan alleen verkregen worden d.m.v. een schriftelijk verzoek aan de stichting waarna wij de eigenaar van de desbetreffende hond zullen contacteren.

Mocht u uw hond op willen laten nemen in de database, kunt u contact opnemen met de stichting via e-mail: info@gezondeduitseherder.nl of met het gebruik van ons contactformulier. Een eigendomsbewijs dient u mee te sturen.

Mocht u uw hond in het verleden hebben ingeschreven en aanvullende medische informatie hebben, willen wij u vriendelijk verzoeken om dit te melden. U kunt een mail voorzien van een scan van de officiële uitslag sturen naar info@gezondeduitseherder.nl Een eigendomsbewijs dient u mee te sturen.

Voor het uitschrijven van honden uit de Database is ook een eigendomsbewijs verplicht. U kunt uw verzoek voorzien van het eigendomsbewijs mailen naar info@gezondeduitseherder.nl .

Fit2Breed

Het bestuur is in oktober 2019 op bezoek geweest bij professor Hans Kooistra en drs. Hille Fieten, respectievelijk hoofd Interne Geneeskunde bij de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren en coördinator van het ExpertiseCentrum Genetica Gezelschapsdieren (ECGG) in Utrecht. Het belangrijkste gespreksonderwerp was Fit2Breed, een nieuw, wetenschappelijk onderbouwd fokprogramma opgesteld door het ECGG en wat hopelijk volgend jaar in de praktijk gebruikt kan gaan worden.

Genetische spreiding, beperkte inzet dekreuen en testen

Vanaf de oprichting van de stichting (met dank aan Margaret de Leeuw) is de visie geweest om te streven naar een zo gezond mogelijke Duitse Herder en waar mogelijk het uitbannen van erfelijke en/of aangeboren ziektes. Het Fit2Breed fokprogramma van de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren gaat rasverenigingen en fokkers adviseren bij het fokken van een zo gezond mogelijke hond. Net als het wetenschappelijk inzicht van de specialisten van de UKG  is de insteek van de huidige bestuursleden van de Stichting gelijkgestemd en gericht op genetische spreiding, het inzetten van zoveel mogelijk honden voor de fok (dus zeer beperkte inzet van één specifieke dekreu) en het verplicht stellen van DNA-testen.

Verhuur hondenrolstoel

Hondenrolstoel huren?

Hondenrolstoel huren? Wij verhuren gebruikte, maar in goede staat verkerende hondenrolstoelen voor honden met een stokmaat vanaf ongeveer 45 cm.

 

Hondenrolstoel huren of zelf aanschaffen?

De aanschaf van een rolstoel voor een hond kan een begrijpelijk obstakel zijn voor hondenbezitters. Wij verhuren hondenrolstoelen voor middelgrote tot grote honden die vanwege gezondheidsproblemen moeten revalideren, of uitvalverschijnselen hebben.

Wij verhuren rolstoelen van het merk Walkin Wheels, deze worden geleverd door www.dierenbenodigdheden-online.nl.

 

Hondenrolstoel huren voor degeneratieve myelopathie

Honden met bijvoorbeeld degeneratieve myelopathie (afgekort DM) kunnen door het gebruik van een hondenrolstoel nog langere tijd van hun wandelingen genieten. Bovendien is de beweging een goede therapie, die de spijsvertering stimuleert en mogelijk het verloop van de ziekte enigszins vertraagt.

 

Kosten huur hondenrolstoel

De huur bedraagt € 25,- per maand, over te maken op de rekening van de Stichting Gezonde Duitse herder. Wel dient er een borgsom van € 150,- betaald te worden, die vanzelfsprekend terugbetaald wordt bij het retourneren van de rolstoel.

 

Het aanmeten van de hondenrolstoel

U dient zelf met uw hond te komen, zodat we de rolstoel op maat kunnen instellen en u instructies te geven over het plaatsen van de hond in de rolstoel. Uw hond moet wel kwiek en verder gezond zijn en voldoende kracht in zijn/haar voorpoten hebben. U dient een gezondheidsverklaring van u dierenarts in te leveren.

 

Contact opnemen

U kunt contact opnemen met:
secretaris@gezondeduitseherder.nl

Algemene Voorwaarden
Overeenkomst van bruikleen/verhuur

Hondenrolstoel huren voor honden met DM of degeneratieve myelopathie
Hondenrolstoel huren voor honden met DM of degeneratieve myelopathie

Artikel DSH-Spezial, juli 2013

Artikel DSH-Spezial nr. 2, juli 2013

Nederlandse vertaling
 

 

“Alleen een gezonde hond is een goede hond”, moet voor iedere hondenbezitter en fokker duidelijk zijn, zou je denken.
Maar jammer genoeg heeft onze Duitse Herdershond toch meer gezondheidsproblemen, dan officieel toegegeven wordt. En, jammer genoeg ook, worden er aan de andere kant ook veel gezondheidsproblemen “gecreëerd”, omdat zich onder ons veel “experts” bevinden, die natuurlijk direct constateren, dat een hond die slecht springt of zijn staart scheef draagt, Cauda Equina heeft.
Maar is dat altijd zo? NEE! Er zijn natuurlijk ook andere oorzaken voor zulke symptomen.
En rugproblemen zijn niet altijd terug te voeren op Cauda Equina.
Een mogelijke andere kwaal is de Degeneratieve Myelopathie, een weliswaar pijnloze kwaal, maar ongeneeslijk en ten slotte tot de dood leidend. Een kwaal ook, die door middel van eerlijkheid en juiste initiatieven al geschiedenis had kunnen zijn.

Inleiding

Degeneratieve Myelopathie behoorde tot nu toe niet tot de ziekten die tot het bewustzijn van hondenbezitters en –fokkers doorgedrongen zijn. Het is niet zo “alom aanwezig”, als kwalen zoals CES, HD en ED dat zijn. Hondenbezitters die met DM in aanraking gekomen zijn, hebben sinds de laatste jaren via Internet steeds vaker van deze verschrikkelijke ziekte melding gemaakt en anderen opgeroepen, zich ook met dit onderwerp bezig te houden.
Al in de 70-er jaren werd de ziekte als oorzaak van een langzaam vorderende verlamming van de achterste ledematen speciaal bij grotere hondenrassen ontdekt.
Na een Averill-studie in 1973, waarbij 22 honden, waarvan 91% Duitse herders, pathologisch onderzocht werden, wordt de ziekte ook vaak met “Herdershond Myelopathie” aangeduid. In feite, hoewel niet zo veel voorkomend, wordt de ziekte ook bij andere hondenrassen, zoals Rhodesian Ridgeback, Hovawart, Welsh Corgie, Boxer en Siberische Husky, geconstateerd.
In de pathogenese, d.w.z. het ontstaan en de ontwikkeling van DM werd in 2009 een mutatie in het SOD-1 gen van zieke Pembroke Weslh Corgies aangetoond, die o.a. ook bij mensen tot amyotrofe lateraalsklerose (ALS) leidt. Ook in de menselijke geneeskunde wordt uitsluiting van andere ziekten gebruikt om de diagnose zeker te stellen. Tot op heden is deze mutatie bij 59 hondenrassen ontdekt.

Wat is Degeneratieve Myelopathie?

Degeneratieve Myelopathie is een langzaam voortschrijdende, ongeneeslijke neurologische ziekte.
Als men de naam van de ziekte in onderdelen ontleedt: degeneratie = afnemen van orgaan of functie, myelós = ruggenmerg en patheia = ziekte, dan begrijpt men dat het om een ruggenmergziekte gaat, waarbij het zenuwomhulsel (myeline) in het borst- en lende gedeelte van het ruggenmerg vernietigd wordt.
Daardoor ontwikkelen zich meer en meer ongecoördineerde bewegingen van de achterhand, een verstoord bewustzijn daarvan en ongecontroleerde reflexen.
Op de zogenaamde ataxie (verstoring van evenwicht en bewegingscoördinatie) volgt onherroepelijk een verlamming (parese), die zich met het voortschrijden van de ziekte ook naar de voorhand uitbreiden kan.
Over het algemeen treedt DM bij oudere honden op. Het tijdstip van de eerste symptomen wordt in de literatuur verschillend aangegeven, maar ligt meestal op zijn vroegst tussen de 5 tot 7 jaar.
De overlevingsduur na het optreden van de eerste symptomen wordt in de literatuur op 2 tot maximaal 3 jaren gesteld. Een geslachtsverhouding bestaat bij deze aandoening niet.

Symptomen

Duidelijk meer afgeslepen nagels van de achterpoten zijn de eerste aanduidingen van de ziekte. Door het toenemende verlies van coördinatie valt een slingerende, sloffende gang op, alsook een doorzakkende achterhand. De oorzaak daarvan is een verminderde gevoeligheid van de prikkels bij het opstaan. Het kan voorkomen, dat het eerst maar aan één kant voorkomt, maar bij het verdere verloop breidt het zich dan uit naar beide zijden.
De hond krijgt steeds meer problemen met het staan, lopen en opstaan. Hij verliest de controle over blaas en sluitspier, d.w.z. hij wordt incontinent.
Het positieve, als men dat zo stellen kan, is het feit dat de ziekte absoluut pijnloos voor de hond is. Het dier blijft ook geestelijk volkomen helder en toont levensvreugde.

Diagnose

Een diagnose is moeilijk te stellen en bij de levende hond slechts door een uitsluitingsprocedure uit te voeren. Andere ziekten (bv. ruggenmerginfarct, kwetsuur aan een tussenwervelschijf, Cauda Equina, tumoren, enz.) vertonen gelijkwaardige symptomen en dus is er een aantal onderzoeken nodig, die de hond moet ondergaan. Een directe diagnose d.m.v. beeldvormende diagnostiek (MRT, CT, etc.) is momenteel nog niet mogelijk en deze handelingen kunnen alleen maar voor uitsluiting van andere ziektes dienen. Slechts een autopsie van de overleden hond kan een volledige zekerheid geven.

De gen-test

Zoals al vermeld, is er in de VS een test op basis van genetische mutaties ontwikkeld, die een mogelijk verantwoordelijke mutatie direct aantonen kan. Daarbij werd een genetische mutatie gevonden, die aanwezig moet zijn voor de ontwikkeling van de ziekte.
In de uitgevoerde studies behoorden alle honden (van alle rassen, incl. kruisingen) die klinische symptomen van DM toonden, ook genetisch tot “Categorie: at risk (genotype DM/DM)”, d.w.z. zij droegen 2 kopieën van het gendefect. In tegenstelling daartoe waren er ook veel honden bij, die weliswaar genetisch tot de categorie “at risk” behoorden, maar die (nog) geen klinische symptomen van DM vertoonden.
Tot dusver is dus weliswaar aangetoond, dat de mutatie SOD-1-Gen alleen als zij van beide ouderdieren geërfd werd, tot uitbraak van de ziekte leiden kan.
De test op de SOD-1 mutatie is echter een diagnostische hulp bij de klinische beoordeling, maar stelt alleen het risico vast dat het dier aan DM kan gaan lijden.
Tot op heden werd door de wetenschap naast de SOD-1 mutatie nog geen andere factor gevonden, die voor DM mede verantwoordelijk is. De onderzoekers werken momenteel aan de vraag, waarom sommige “at risk” honden klinische symptomen tonen en andere niet.
Een ander gemuteerd gen, een vergif of andere oorzaken zouden het gemuteerde SOD-1 mogelijk kunnen activeren.
Een andere genetische of milieu-afhankelijke oorzaak blijft dus mogelijk.
Op het certificaat van de firma Laboklin staat daarom altijd de aanwijzing:
“Verdere veranderingen van het gen, die eveneens de uiting van de ziekte /symptomen beïnvloeden kunnen, kunnen niet uitgesloten worden. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de huidige wetenschappelijke kennis”.

(Bron: Untersuchungsbefund Nr. 1303-W-08 dd. 22.03.2013 Katze vd Donnersbrücke SZ 2256477)

Deze test kan onafhankelijk van de leeftijd van de hond uitgevoerd worden en kan daarom ook bij pups gedaan worden. In het resultaat onderscheidt deze test niet alleen tussen “aangedane” en betreffende de mutatie “vrije” dieren, maar herkent ook klinisch onopvallende dragers van de mutatie.
Daarmee omschrijft deze test het inschatbare risico voor een hond om op latere leeftijd aan DM te kunnen gaan lijden, omdat het aantoont of en in welke toestand het SOD-1 gen , dat tot op vandaag als enig bekend gen met DM in verband wordt gebracht, aanwezig is.

Situatie van de Duitse Herdershond

De OFA (Orthopedic Foundation for Animals) voert in de VS een studie uit , waarbij tot dusver 3113 Duitse herdershonden getest werden. Daarmee is de DH het meest geteste ras in deze studie. Aanwijzing: de studie heeft alleen betrekking op het aantonen van de mutatie in het SOD-1 gen, het is dus géén klinische studie!
Het is niet bekend of de “at risk” geteste honden ook daadwerkelijk ziek zijn.

stand mei 2013

Overerving

Bij de huidige stand van de wetenschap is als hoofdzakelijke risicofactor voor deze ziekte een mutatie in het SOD-1 gen verantwoordelijk. De ziekte wordt toegeschreven aan een autosomaal recessieve vererving bij een onvolledige penetratie.
Hier wordt met onvolledige penetratie bedoeld, dat ondanks het aanwezige genotype, de kenmerken niet altijd tot uiting komen. Een mogelijke verklaring daarvoor zou kunnen zijn, dat deze honden op voortschrijdende leeftijd alsnog symptomen ontwikkelen of dat men de ziekte nooit ontdekt, omdat de hond het uitbreken van de ziekte niet meer beleeft, omdat hij aan een andere ziekte gestorven is.
De ziekte wordt autosomaal-recessief vererfd, d.w.z. zij komt alleen dan naar buiten, als de mutatie zich in beide kopieën van het gen bevinden (DM/DM) dus wanneer zowel vader als moeder het defecte gen doorgeven. De ouderdieren moeten zelf daarbij niet noodzakelijkerwijs lijder, maar kunnen ook dragers zijn. Het fenotype komt dus niet in iedere generatie naar voren, terwijl de mutatie recessief wel vererfd wordt.

De autosomaal recessieve vererving:

Er bepag.4staan 3 genotypen:
Genotype N/N
( = “vrij” = homozygoot (puur erfelijk) gezond):
Laboklin: “De onderzochte hond is puur erfelijk voor het intacte gen. Hij is geen drager van de mutatie in het SOD-1 gen, die als ernstige risicofactor voor de degeneratieve Myleopathie beschouwd wordt. Aan de nakomelingen wordt alleen het intacte gen doorgegeven.”
Dit betekent: Deze hond heeft naar de huidige wetenschap een extreem gering risico aan DM komen te lijden!

Genotype N/DM
(= “drager”= heterozygoot (gemengd erfelijk) gezond)
Laboklin: “De onderzochte hond is heterozygoot drager van de mutatie van het SOFD-1 gen, die als ernstige risicofactor voor de degeneratieve Myelopathie wordt gezien. Aan de nakomelingen wordt de mutatie met een waarschijnlijkheid van 50% doorgegeven”.
Dit betekent:
Deze hond draagt een kopie van het gemuteerde gen. Door de recessieve vererving bestaat ook in dit geval slechts een extreem klein risico, dat de werking van de mutatie optreedt, d.w.z. dat de hond aan DM gaat lijden. Door kruising met een “vrije” hond” zullen alle nakomelingen “vrij” of “drager“ zijn en daardoor met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet aan DM gaan lijden.

Genotype DM/DM
(= “at risk” of “lijder”, = homozygoot (puur erfelijk) belast)
Laboklin: “De onderzochte hond is puur erfelijk voor de mutatie in het SOD-1 gen, die als hoog risicofactor voor Degeneratieve Myelopathie gezien wordt. Het aantoonbaar worden van de klinische ziekteverschijnselen is waarschijnlijk. De mutatie wordt met 100% zekerheid aan de nakomelingen doorgegeven”.
Dit betekent: Deze hond heeft volgens de huidige kennis een extreem hoog risico om aan DM te gaan lijden. Hij zal slechts met een mutatievrije hond gekruist mogen worden.
Betekenis voor de fokkerij
De beslissing of een hond “ziek” of “gezond” is, ligt niet in het resultaat van de test opgesloten. Het is geen gezondheidsverklaring, want, zoals reeds vastgesteld, geeft het geen diagnose, maar slechts een aanduiding van de grootte van de risicofactor. De enige doelstelling zou moeten zijn, dat de fokkers het testresultaat als richtlijn nemen om paringen, die in het “at risk”- type (DM/DM) resulteren, te vermijden.
In géén geval mag de test de angst van de pup koper aanwakkeren. Het is kynologisch gezien onzinnig, een hond vanwege de uitslag van zijn DM test uit de fokkerij buiten te sluiten of op volle broers of zusters over te dragen. Een gelijke status bij alle broers en zusters kan men alleen verwachten als beide ouderdieren puur erfelijk “vrij” of “at risk” zijn, dus op het genotype N/N of DM/DM getest zijn.
Zie de tabel hieronder.

Fokvoorbeelden:
G-nest van vom Schloss Eberstein
Alle leden van het nest moeten volgens de erfelijkheidslijn puur erfelijk gezond zijn. Motief: beide ouderdieren N/N (genetisch getest).

U-nest van Bellosca
Twee leden van het nest werden genetisch getest en hebben verschillende uitslagen, die op het genotype van de moeder, eveneens genetisch getest, terug te leiden zijn.
De genetische gevolgtrekking op de vader betekent alleen, dat hij in géén geval “lijder” kan zijn, omdat U Two’s Bono puur erfelijk “vrij” is.
Opmerking: Omdat Pandora-Nala van Bellosca d.m.v. een genetische test als “lijder” (DM/DM) ingedeeld is en een dochter is van Vlam vd Lenfert Hoeve, moet Vlam in ieder geval “drager” zijn.
De uitsluitende inzet van DM-vrije dieren zou de genenpool van een ras te zeer verzwakken. En ten slotte zijn er toch ook nog een paar andere factoren die bepalen moeten, of er met een bepaalde hond gefokt kan worden.
Het kan ook niet het doel van de test zijn dat over de gehele lijnen slecht gesproken wordt. Oppervlakkige vooroordelen, die in de kringen van fokkers en hondensportmensen nogal graag worden geuit, brengen de fokkerij schade toe, omdat er mogelijk volledige bloedlijnen “uitsterven”, inteelt en lijnteelt, die aantoonbaar óók nadelen hebben nog meer dan nodig onder de aandacht brengen en daardoor de veelvuldigheid van de genen nog meer beperken.
Een inperking van de genenpool, gebaseerd op een uitsluitend mogelijke genetische aanleg voor een ziekte, leidt onvermijdelijk weer tot andere problemen, daarover zijn de genetici het eens.

Vanwege de omschreven studies door de wetenschap tot nu toe is het in de naaste toekomst niet te verwachten, dat er van de kant van onze fokvereniging enigerlei maatregelen met het oog op de fokkerij genomen zullen worden.

Ja, en natuurlijk is de ziekte tenslotte zeker niet zelden ook een ziekte voor vele fokkers en hondenbezitters, die aan de materie veel geld verdienen. Het betreft meestal oudere honden, wiens “carrière” en/of “fokgebruik” beëindigd is en de eigenaar of fokker
ruimt bijna “geruisloos” zijn kennel weer op voor nieuw “materiaal”. Dit is nu eens bewust provocerend zo voorgesteld en mag niet diegenen betreffen, die ook na de sport- of showcarrière van hun hond nog van hem/haar houden en tot op hoge leeftijd verzorgen.

De toepassing van beschikbare genetische tests kan voor de fokker een hulpmiddel zijn, om bij zijn eigen fokdieren ziekten en fouten uit te sluiten. Waarom wordt dit hulpmiddel dan niet ingezet en gericht gebruikt? Kijkend in de toekomst, kunnen vervolmaakte genetische tests uit het oogpunt van fokhygiëne zeer waardevol zijn, omdat ziekten en fouten vroeg onderkend kunnen worden.

Door de autosomaal recessieve vererving is het eigenlijk zeer eenvoudig om Degeneratieve Myelopathie te berekenen en op de lange duur “uit te schakelen”.
Geen enkele “lijder” moet perse uit de fok buitengesloten worden, ook geen ‘drager”, er moet echter op gelet worden, dat deze honden alleen met “vrije” honden paren. De keuzemogelijkheid in de pool van fokpartners is dus alleen maar beperkter. Waarom zou er dan een probleem met de eerlijkheid hieromtrent moeten zijn?

Belangrijk is alleen het inzicht, wat voor een hond men heeft of als fokpartner gebruiken wil.

Hier nogmaals de motivatie om ook resultaten van “lijders” bekend te maken:
DM/DM met N/N gepaard geeft altijd N/DM, dus géén ziekte, maar “drager” in de F1 – generatie

Motivatie om ook resultaten van “dragers” bekend te maken:
N/DM met N/N brengt nooit het risicovolle genotype DM/DM voort, dus ook geen ziekte!

Conclusie:
Ook als de genetische test voor Degeneratieve Myelopathie alleen de hoog-risicofactor omschrijft, moet de conclusie voor iedere fokker met verantwoordelijkheidsgevoel en iedere bezitter van een dekreu zijn, dat hij zijn hond laat testen, opdat voor de openbaarheid zoveel mogelijk gegevens gewonnen kunnen worden en anderen het resultaat mee kunnen laten tellen in hun selectie voor een nest. Want momenteel is de fokmatige keuze van geschikte fokpartners door middel van genetische tests de enige manier om deze ziekte “te genezen”.
DSH-Spezial heeft een lijst samengesteld, die voorlopig speciaal honden opvoert, die voor deze aandoening getest zijn. En ook, hoewel we daarmee nog slechts aan het begin staan, hopen wij, dat bezitters van dek reuen en fokkers met verantwoordelijkheidsgevoel onze initiatieven oppakken en daarmee een bijdrage leveren onze Duitse herdershond weer iets gezonder te maken.

Literatuur en bronnen:
DM bei Hunden: Neues zur Diagnose, Pathogenese und Behandlung, Dr. Med. Vet. Thomas Flegel, Leipzig,
Interview mit Hundegenetiker, Dr. Jerold Bell (professor für Genetik an der Tufts Cummings School of Veterinary Medicine in Massachusetts) – Deutscher Retriever Club e.V.
Kristina-Stefanie Grohmann – Dissertation zur Erlängerung des Grades eines Dr. Med. Vet. Beim Fachbereich Veterinärmedizin der J.-Liebig-Universität Giessen
Schaffer, Wehner, Sartor & Bertholdt “Degenerative Myelopathie”
Orthopedic Foundation for Animals in Columbia, Missouri
Persönliches gespräch mit Dr. Kai Rentmeister in Dettelbach (April 2013) & Die degenerative Myelopathie des Hundes – Enke – Fachwissen Tiermedizin
Genetics Home References – Guide to Understanding genetic conditions
www.laboklin.de

DNA test DM

DNA test DM

Sinds 2008 is er een DNA test beschikbaar.

Resultaat

Een dier is VRIJ en heeft twee gezonde allelen. Dit dier zal bij gebruik in de fokkerij geen afwijkingen krijgen en kan de afwijking niet doorgeven aan de volgende generatie.

Een dier is DRAGER en heeft een gezond allel en een defect allel. Het dier zal het defecte allel statistisch gezien aan de helft van zijn nakomelingen doorgeven. Dragers kunnen in een aantal gevallen zelf ook last hebben van het defecte allel, maar zullen in de regel geen symptomen hebben.

Een dier is LIJDER en heeft twee defecte allelen. Lijders geven het afwijkende allel door aan al hun nakomelingen in de volgende generatie en kunnen zelf symptomen die horen bij de ziekte krijgen.

Waar testen

Nederland:
Van Haeringen Laboratorium – Enkele test
Van Haeringen Laboratorium – Combibreed

Belgie:
LDG Gent

Duitsland:
Laboklin

Amerika:
Orthopedic Foundation for Animals

Verervingsschema:

(uitkomst is indicatief, niet absoluut en kan per nest afwijken)

Autosomaal Recessief

Vrij X Vrij = 100% Vrij
Vrij X Drager = 50% Vrij, 50% Drager
Vrij X Lijder = 100% Drager
Drager X Drager = 25% Vrij, 50% Drager, 25% Lijder
Drager X Lijder  = 50% Drager, 50% Lijder
Lijder X Lijder = 100% Lijder

 Laatst bijgewerkt: 10-10-2014

Voorpagina

De Stichting Gezonde Duitse Herder is opgericht met als doelstelling het bevorderen van de gezondheid van de Duitse Herder.

Wij informeren u als liefhebber en (aanstaande) fokkers over het voorkomen van vaak voorkomende afwijkingen van de Duitse Herder.

De nadruk ligt hierbij op het voorkomen van Degeneratieve Myelopathie en dwerggroei. 

database gezonde duitse herder

Medische database

De “medische database” is een uniek project. De stichting wil zoveel mogelijk honden gedurende hun gehele leven volgen.
Lees verder…

Doneer

Doneren?

Wij kunnen niet zonder uw hulp! Elke donatie is zeer welkom om ons werk voort te kunnen zetten. Wij zijn een ANBI stichting.
Doneer hier.

Hondenrolstoel

Vanaf nu is het mogelijk om via onze stichting een hondenrolstoel te huren voor een korte of langere periode. Voor meer informatie ga naar de pagina hondenrolstoel.

adverteren duitse herder

Adverteren?

De Stichting Gezonde Duitse Herder zoekt sponsoren! Bent u geïnteresseerd? Neem contact met ons op via ons contactformulier of via info@gezondeduitseherder.nl.


STICKER ACTIE

Wij hebben een stickeractie om de kosten voor het ondersteunen van medische testen te kunnen realiseren.
Indien u als eigenaar van een Duitse Herder met stamboom, uw hond laat testen op DM en Dwerggroei willen wij een gedeelte van deze kosten vergoeden.
De Combi-breed test moet door een dierenarts worden gedaan en de testuitslag moet bij ons worden gedocumenteerd. Deze regeling loopt zolang er door de stickeraktie voldoende geld binnen komt. Op grond van de privacywetgeving worden persoonsgegevens (naam, adres, e-mail, tel.nr.) van de fokker en eigenaar niet in de database vermeld.
Meer info bij het secretariaat.


Fijn dat u interesse toont voor de gezondheid van ons geliefde ras, de Duitse Herder.
Op deze website vindt u voor zowel aanstaande pup-kopers en liefhebbers, als ook voor fokkers, interessante informatie over ziektes en aandoeningen, waar zeer wel mogelijk een genetische factor aanwezig is.

Wie zijn wij?

Wij zijn al decennia lang liefhebbers van het ras. Een van ons is vanaf de oprichting in 2012 betrokken geweest bij de Stichting en heeft bovendien haar reu als één van de eerste en niet-fokker in Nederland op degeneratieve myelopathie en hypofysaire dwerggroei laten testen (Rockx, RIP). Een ander heeft zijn intrede gedaan een jaar na de oprichting en nadat hij zijn hond op 8-jarige leeftijd had verloren aan degeneratieve myelopathie (Nouky, RIP). Zijn echtgenoot is als vrijwilliger sinds 2013 en nu ook als bestuurslid nauw betrokken bij de stichting. De voorzitter is in het najaar van 2015 unaniem gekozen door het bestuur en in 2018 herkozen voor een periode van 3 jaar.

Als liefhebbers van het ras zullen wij altijd de visie waarvoor de Stichting ooit door Margaret de Leeuw is opgericht, uitdragen : het streven naar zo gezond mogelijke Duitse Herders door middel van het, waar mogelijk, uitbannen van erfelijke en/of aangeboren ziektes.

In 2016 traden drie bestuursleden/fokkers terug omdat zij deze visie van de Stichting niet volledig wilden uitdragen. De Stichting als geheel (de oprichtster, alle oud-bestuursleden en ook de huidige bestuurders) hebben samen enorm veel gedaan om met name het belang van het testen op de erfelijke aandoeningen hypofysaire dwerggroei en degeneratieve myelopathie onder de aandacht te brengen.

Wij hopen dat in 2020 Fit2Breed een belangrijke rol gaat spelen voor de rasverenigingen, de fokkers en dus ook voor (pup)kopers van ons prachtige ras en dat dit zal bijdragen tot een gezondere Duitse herder.

Fit2Breed

Het bestuur is in oktober 2019 op bezoek geweest bij professor Hans Kooistra en drs. Hille Fieten, respectievelijk hoofd Interne Geneeskunde bij de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren en coördinator van het ExpertiseCentrum Genetica Gezelschapsdieren (ECGG) in Utrecht. Het belangrijkste gespreksonderwerp was Fit2Breed, een nieuw, wetenschappelijk onderbouwd fokprogramma opgesteld door het ECGG en wat hopelijk volgend jaar in de praktijk gebruikt kan gaan worden. Een uitgebreid verslag van deze interessante ontmoeting vindt u onder het kopje Nieuws dan wel hier.

Genetische spreiding, beperkte inzet dekreuen en testen

Vanaf de oprichting van de stichting (met dank aan Margaret de Leeuw) is de visie geweest om te streven naar een zo gezond mogelijke Duitse Herder en waar mogelijk het uitbannen van erfelijke en/of aangeboren ziektes. Het Fit2Breed fokprogramma van de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren gaat rasverenigingen en fokkers adviseren bij het fokken van een zo gezond mogelijke hond. Net als het wetenschappelijk inzicht van de specialisten van de UKG  is de insteek van de huidige bestuursleden van de Stichting gelijkgestemd en gericht op genetische spreiding, het inzetten van zoveel mogelijk honden voor de fok (dus zeer beperkte inzet van één specifieke dekreu) en het verplicht stellen van DNA-testen.

Database

Verder heeft de Stichting opnieuw een database ontwikkeld. Deze database zal ten alle tijden in eigendom blijven van de Stichting en niet meer in handen zijn van een privépersoon. Dit om te voorkomen dat bij het opstappen van een bestuurslid ook de database van de stichting wordt ontvreemd, zoals in 2016 dus helaas is gebeurd.

Om de database zo optimaal mogelijk te laten functioneren, hebben proefversies hiervan afgelopen jaar gedurende korte periodes meerdere malen tijdelijk online gestaan.  Deze proefversies waren uitsluitend bedoeld voor het beoordelen van de vormgeving. Het laatste wat wij verwachtten, was dat deze proefversies direct opgemerkt zouden worden. Dit gebeurde ongelukkigerwijs wel. Van één van deze proefversies zijn door derden printscreens gemaakt die verspreid zijn onder meerdere fokkers. Wij, als bestuur, betreuren deze gang van zaken natuurlijk ten zeerste en willen met klem benadrukken dat het nooit de bedoeling is geweest om bewust niet-correcte informatie te verspreiden.

Inschrijving en wijzigen van gegevens in de Database

In de nieuwe database zal om privacy-redenen alleen medische informatie zichtbaar zijn van honden, overeenkomstig de voorwaarden voor inschrijving. Toegang tot gegevens over naam, adres en woonplaats kan alleen verkregen worden d.m.v. een schriftelijk verzoek aan de stichting waarna wij de eigenaar van de desbetreffende hond zullen contacteren.

Mocht u uw hond op willen laten nemen in de database, kunt u contact opnemen met de stichting via e-mail: info@gezondeduitseherder.nl of met het gebruik van ons contactformulier. Een eigendomsbewijs dient u mee te sturen.

Mocht u uw hond in het verleden hebben ingeschreven en aanvullende medische informatie hebben, willen wij u vriendelijk verzoeken om dit te melden. U kunt een mail voorzien van een scan van de officiële uitslag sturen naar info@gezondeduitseherder.nl Een eigendomsbewijs dient u mee te sturen.

Voor het uitschrijven van honden uit de Database is ook een eigendomsbewijs verplicht. U kunt uw verzoek voorzien van het eigendomsbewijs mailen naar info@gezondeduitseherder.nl en bovendien per post toesturen naar ons secretariaat in Lemmer.

Het bestuur van de Stichting Gezonde Duitse Herder


Aandoeningen

Rastypische aandoeningen bij de Duitse Herder

Er zijn enkele medische aandoeningen die erfelijk en/of relatief veel voorkomend zijn binnen het ras Duitse Herder, maar ook bij andere hondenrassen.
In deze rubriek willen wij onderscheid maken tussen:
A. Erfelijke aandoeningen, aantoonbaar d.m.v. DNA-tests
B. Erfelijke aandoeningen, (nog) niet aantoonbaar d.m.v. DNA-tests
C. Niet-erfelijke aandoeningen

Voor de juiste diagnose en behandeling van deze aandoeningen verwijzen wij u ten alle tijden naar de Uw behandelend dierenarts.

A. Erfelijke aandoeningen, aantoonbaar d.m.v. DNA-tests
Het Van Haeringen Laboratorium in Wageningen (www.vhlgenetics.com) heeft een DNA combinatiepakket speciaal voor de Duitse Herder ontwikkeld: het combinatiepakket H320 Combibreed Duitse Herder.

Deze test bevat de volgende markers:

  • H 673 Degeneratieve Myelopathie
  • H 872 Hypofysaire Dwerggroei
  • H 919 Heuplaxiteit 1 (indicatief voor Heupdysplasie)
  • H 421 Heuplaxiteit 2 (indicatief voor Heupdysplasie)
  • H 723 MDR1 (Multidrug Resistence)
  • H 489 Dermatofibrose / RCND (Renal Cystadenocarcinoma Nodular Dermafibrosis)
  • H 491 Haemofilie A (factor VIII)
  • H 746 Maligne Hyperthermie
  • H 748 MPS type VII (Mucopolysaccharidose), zeldzaam
  • H 484 CLAD type III (Canine Leukocyt Adhesion Deficiency), zeldzaam

En verder voor erfelijke uiterlijke eigenschappen:

  • H 354 Vachtkleur Panda White Spotting
  • H 847 Vachtkleur D-Locus Improved (MPLH)

B. Erfelijke aandoeningen, (nog) niet aantoonbaar d.m.v. DNA-tests

  • Cataract
  • Pannus
  • PRA (Progressieve Retina Atrofie)
  • ED (Elleboog Dysplasie)
  • EPI (Exocriene Pancreas Insufficiëntie
  • Pyodermie (mogelijk erfelijk)

C. Overige belangrijke aandoeningen

  • Epilepsie
  • Peri-anale fistels
  • MPS VII

Verervings schema bij erfelijke ziektes

(uitkomst is niet absoluut en kan per nest afwijken, alleen lijder X lijder geeft altijd 100% lijder)

Erfelijke aandoeningen bij honden (LICG)
Naast de door ons op deze website specifiek aangehaalde aandoeningen, is er door het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (www.licg.nl) een brochure uitgebracht met daarin de nodige informatie over erfelijke aandoeningen bij honden. Hierin geven zij een nadere uitleg met betrekking tot rasspecifieke en gegeneraliseerde erfelijke aandoeningen en de bijbehorende testmethode.
Klik hier om deze brochure in pdf-vorm te downloaden

Testen
Er zijn tests beschikbaar voor verschillende aandoeningen. Hieronder vindt u meer informatie over de verschillende testen en onderzoeksmethoden.
Wij adviseren de H320 Combibreed-test voor de Duitse Herder van het Van Haeringen Laboratorium, waarbij het bloed voor de test door Uw dierenarts wordt afgenomen.
Dit bloedmonster moet per post en vergezeld van een kopie van de stamboom en het aanvraagformulier ondertekend door uw dierenarts in verband met de identificatie van de hond, worden opgestuurd ter attentie van:
Dr. Van Haeringen Laboratorium BV
AgroBusinessPark 100
6700AK Wageningen

Voor meer vragen of uitgebreidere informatie kunt u contact opnemen met Uw eigen dierenarts of met het Van Haeringen Laboratorium (www.vhlgenetics.com)

Steun ons!

Mogen wij u wat vragen?

Vindt u het heel belangrijk dat er zo min mogelijk Duitse Herder pups worden geboren met erfelijke bepaalde afwijkingen? Wij ook, daarom geven we al ruim 10 jaar informatie via onder andere onze website. Hierbij ligt de nadruk op heat voorkomen van DM en dwerggroei.

Maar vooralsnog is en blijft het heel hard nodig dat dierenartsen, fokkers en aanstaande kopers van dit mooie ras meer weten over genetisch bepaalde afwijkingen.

Daarom gaan wij op zeer korte termijn een film maken en verspreiden naar onder andere dierenartsen en hopen op deze manier onze doelstelling onder de aandacht te brengen.

Om dit te kunnen realiseren vragen wij om financiële ondersteuning. Wilt u ons helpen?

Iedere bijdrage groot of klein is ontzettend fijn.

Alvast bedankt namens ons en de Duitse Herders.

Steun de Gezonde Duitse Herder

Scan de QR-code met uw telefoon. Dit kan door de camera van uw telefoon te openen en op de QR-code te richten. Er verschijnt dan een gele link in beeld. Als u hier op klikt komt u in een betaalscherm terecht waar u zelf een bedrag in kunt vullen.  Wilt u liever geen gebruik maken van de QR-code, klik dan op onderstaande link.

Een financiële bijdrage leveren